Onderstaande schreef ik aan een dierbare vriendin van me, die al een poosje thuis zit met stress- en somberheidsklachten. Het heeft haar geholpen en ik
hoop dat het jou ook helpt.
---
Onder het genot van een glaasje witte wijn, schrijf ik je het volgende als steun in je zoektocht naar goede begeleiding en het vertrouwd raken met je
eigen prachtige zenuwstelsel :)
Een groot deel van hoe we ons voelen, hoe we handelen en hoe we denken, wordt iedere seconde aangestuurd vanuit ons
autonome zenuwstelsel.
Je kunt je eigen zenuwstelsel leren kennen door je bewust te worden van lichamelijke sensaties. Voel je je bijvoorbeeld gegrond, kalm, je spieren voelen
ontspannen, je handen warm en comfortabel, je hartslag is rustig en je ogen zijn relaxed, dan is je zenuwstelsel in een kalme staat. Voor het zenuwstelsel betekent dit dat het veilig is. Als het
veilig is, dan kun je je gemakkelijk verbinden met een ander, er is concentratie, er zijn positieve gedachten en emoties en je hebt het gevoel dat je de regie hebt over je zijn en over je
leven.
Als je je juist gespannen (gestrest, paniekerig) voelt, met bijvoorbeeld klamme handen, een verhoogde hartslag, benauwd op de borst, onrustige ogen, droge
mond, dan staat je zenuwstelsel aan en is het bezig met overleven. Of, met andere woorden: het zenuwstelsel registreert een bedreiging.
De 2 belangrijkste strategieën voor het zenuwstelsel om te overleven, zijn vluchten en vechten. Als deze twee niet werken (denk aan een hert dat wordt
gevangen door een leeuw) dan schakelt het zenuwstelsel alles uit. Dit noemen we "bevriezen". Dit zorgt ervoor dat je niet hoeft mee te maken dat je aan stukken wordt gescheurd. Heel functioneel
dus, dat bevriezen.
We kunnen het zenuwstelsel opdelen in twee takken. De eerste tak noemen we de parasympathische tak, de tweede de sympathische tak. Als de parasympathische tak
geactiveerd is, voel je je veilig, kalm en rustig, en als de sympathische tak is geactiveerd dan ga je meer richting de actie, en kunnen spanning en stress volgen. Deze spanning en stress zijn
dus eigenlijk ook heel functioneel, want ze maken mogelijk dat je kunt vluchten of vechten.
In een gezonde situatie navigeer je de hele dag van de ene naar de andere tak. Als je autorijdt, dan moet je alert zijn en snel kunnen reageren
(sympathisch), als je met je zoontje een boekje leest dan is het belangrijk dat je kalm en rustig bent zodat ook hij kan leren te gronden en te luisteren (parasympathisch).
Als je 's ochtend te laat wakker wordt, dan moet je even extra hard kunnen fietsen om toch op tijd te komen (sympathisch) en als je eenmaal in de klas
bent dan wil je in verbinding komen met leerlingen (parasympathisch) z
Als je langdurig stress ervaart, dus de sympathische tak is langdurig geactiveerd, dan weet het zenuwstelsel op een gegeven moment niet meer zo goed hoe
het moet terugschakelen naar die parasympathische tak. Het beeld van de muis in het rad kan helpen. De muis gaat steeds harder trappelen omdat het rad harder gaat draaien en er lijkt geen
weg eruit te zijn. uit het rad stappen, stoppen met rennen, voelt als onmogelijk omdat je lichaam juist denkt - door hormomen, spierspanning, hartslag) dat het door moet gaan.
Er zijn nu ook gedachten en emoties die horen bij deze niet-gegronde en niet-uitgeruste of relaxte staat van zijn. Gedachten als ik kan het niet, het komt
nooit meer goed, ik ben zo moe, als ik alleen al denk aan ... dan word ik gek et cetera. Je kijkt naar de werkelijkheid, naar je leven, vanuit een heel gespannen en vernauwde lens. Dergelijke
negatieve gedachten zijn dus een stuk minder persoonlijk dan je denkt! Vergelijk het maar met een moment in je leven waarop je je heel goed, veerkrachtig en sterk voelde. Heel waarschijnlijk had
je toen gedachten en ideeën over jezelf die een stuk positiever waren dan nu.
Goed, heel verhaal om het zenuwstelsel er even bij te halen :)
Wat kan lichaamsgerichte coaching je bieden? Je kunt er leren om je eigen zenuwstelsel te reguleren. Dit betekent dat je gaat herkennen en
erkennen als het sympathische rad draait, en dat je gaat leren wat je kunt doen om het zenuwstelsel terug te schakelen. Mogelijke hulpmiddelen zijn bijvoorbeeld:
- ademoefening waarbij je je bewust wordt van de ademhaling en mogelijk de uitademing iets langer laat worden;
- bovenstaande, met je handen op je buik zodat je de beweging van de buik kunt voelen;
- een bodyscan waarbij je op de grond of op je bed ligt en je je bewust wordt van lichaamssensaties;
- progressieve ontspanning, waarbij je steeds spiergroepen aanspant, en ontspant;
- yogabeoefening zonder enige vorm van performance of streven, waarbij je je vertrouwd maakt met lichamelijke sensaties via beweging en
ademoefeningen.
Is de klus geklaard als je je met je zenuwstelsel hebt bevriend? Nee. Dan is het tijd om te gaan doorvoelen wat je moeilijk en lastig vindt in het leven. Wat zijn
de patronen die mogelijk vroeger toen je kind was, heel dienstbaar en effectief waren, en die nu niet meer werken. Hoe kun je deze patronen eren, loslaten, en vervangen door nieuwe, dienstbare
patronen? Ook daar kan een lichaamsgerichte coach je bij helpen. Want dit alles, is lichaamswerk. De patronen zijn allemaal strategieën van je zenuwstelsel.
Een patroon kan bijvoorbeeld zijn dat je in je jeugd hebt geleerd om alles heel erg goed te doen t.b.v. het verkrijgen van erkenning en waardering (een groot
probleem voor veel vrouwen van onze generatie).
Een ander veelvoorkomend patroon is dat je heel gevoelig bent voor de behoeften van de ander, en weinig verbinding hebt met de behoeften van jezelf. (Ook een
veelvoorkomend patroon bij veel vrouwen, ook van andere generaties). Met dergelijke patronen kan het bijvoorbeeld goed zijn om te gaan leren voelen wat jouw behoeften zijn, waar jouw grens ligt,
wat er in je gebeurt als jij je grens moet bewaken. Dit zijn best "enge" zaken, die je onder goede begeleiding wilt onderzoeken.
Een patroon doorbreek je of verander je dus niet cognitief, want ze hebben hun gronding in het zenuwstelsel. M.a.w.: het zijn patronen van je
zenuwstelsel. Je kunt erover lullen maar daarmee verander je het niet (althans, niet in de diepte).
Doet de cognitie er dan helemaal niet toe? Zeker wel! Voel maar wat het met je doet om te lezen over je zenuwstelsel, te begrijpen hoe het
werkt.
Lichaamswerk is geen pil, het vraagt tijd en aandacht en ook toewijding. Maar de vruchten ... die zijn zoet, gezond en heel erg lekker :)
Laat me weten als iets niet duidelijk is, okee? Het is een heel verhaal.
Dikke beso XXXXXX van Astrid XXXX
Reactie schrijven